ENKHUIZEN - Donderdag 20 april heeft in het entreepaviljoen van het Zuiderzeemuseum in het bijzijn van de donateurs de feestelijke onthulling van de houten maquette plaatsgevonden.


De maquette is speciaal voor de 75ste verjaardag van het museum na crowdfunding volledig gerestaureerd en verlevendigd en is een eyecatcher in het vernieuwde entreepaviljoen. De kinderen van de oorspronkelijke maquettebouwers, Sylvia en Robert Smit en Bouke, Piet, Dirk, Tinie en Martin Ent hadden de eer de maquette te onthullen; zij stapten door een ballonnenhaag heen. Sylvia is enigszins ontroerd en vindt het heel bijzonder om hierbij aanwezig te zijn: "Ik kan mij nog herinneren, dat mijn vader altijd met heel veel plezier aan deze maquette heeft gewerkt. Wat zou hij enorm trots en verrast zijn geweest met deze restauratie en verlevendiging. Hij is nu als eerbetoon in miniatuur in de maquette geplaatst. Hoe mooi is dat!" Ook Martin Ent laat namens zijn familie weten dat dit heel veel met hen doet. Ze vinden het geweldig dat zij hiervoor zijn uitgenodigd. Hun vader heeft de start van de maquette meegemaakt. "Het kostte mijn vader veel moeite om het los te laten. Hij had zo graag meer tijd aan de maquette willen werken. Ik zei dan tegen hem: "alle componisten hebben een onvoltooide symfonie. Deze is de jouwe."


Kinderen van de oorspronkelijke maquettebouwers voor de onthulde maquette,
foto Studio Merike

Stephan Warnik, directeur van het Zuiderzeemuseum, is zeer verheugd: "Veel bezoekers die in het entreepaviljoen aankwamen, wisten niet waar ze naartoe gingen; dat hun bezoek met een boottocht begon. Ook denken veel mensen dat het buitenmuseum een bestaand dorp is waar een muur omheen is gezet. Met de maquette kunnen we nu het verhaal vertellen van de bouw van het museum; dat alle panden uit verschillende plaatsen rondom de voormalige Zuiderzee op bijzondere manieren hierheen zijn verplaatst. Het is fantastisch dat deze onthulling in ons jubileumjaar plaatsvindt: de kers op de taart zullen we maar zeggen.''

Genodidgden bewonderen de maquette, foto Studio Merike

Verlevendiging


In het heringerichte entreepaviljoen heeft de maquette een prominente plek in een prachtige glazen vitrine. Op schermen rondom staan touchscreens met informatie, geanimeerde foto's en filmpjes over hoe de verschillende panden naar het buitenmuseum zijn verplaatst, waaronder het kaaspakhuis, de smederij en de kapel. Met een druk op de knop ontdek je het verhaal achter een aantal panden, komt de rook uit de schoorstenen van de kalkovens, draaien de wieken van de molen en vaart de veldschuit door de grachten. Bij aanraking van het scherm krijgt de betreffende plek op de maquette (met behulp van projectie) kleur en glans.

Detailfoto van de molen in de maquette, foto Studio Merike

Steun, bijdragen en miniaturen

Dankzij maar liefst 293 gulle gevers is de restauratie van de unieke maquette gerealiseerd. In recordtijd werd het streefbedrag van 30.000 euro bereikt. Op maandag 17 januari 2022 sloot de allereerste crowdfundingactie van het museum met een eindbedrag van 45.895 euro. Donateurs droegen niet alleen een steentje bij aan de restauratie en verlevendiging van de maquette, maar ontvingen er ook iets bijzonders voor terug! Zestig van hen ontvingen na afloop van de onthulling een certificaat met een foto van hun eigen miniatuur in de maquette. Dit als dank voor hun donatie van 150 euro. Naast alle gulle donaties van zowel particulieren als bedrijven uit de regio hebben ook de Vereniging Vrienden van het Zuiderzeemuseum en de Jacob van Wagtendonk Stichting bijgedragen aan de maquette. Het museum dankt nogmaals alle donateurs en sponsors voor hun steun en financiële bijdrage.

Een van de donateurs met het certificaat van zijn eigen miniatuur, foto Studio Merike

Over de maquette

Ter ere van de opening van het buitenmuseum in 1983 kreeg Dirk Ent (1910-1983) van de toenmalig directeur Udo Vroom de opdracht om in een maquette de ambachtelijkheid van het Zuiderzeegebied te tonen. Ent is timmerman en later aannemer, en hij heeft een echte passie voor zijn vak. Het kerkje van Wieringen wordt zijn eerste 'stuk' voor de maquette; het is een proefstuk om te zien of het voldoet aan de wensen van het museum. Door ziekte moet Ent zijn werkzaamheden voortijdig staken en Sijfert Smit (1934-2022) volgt hem op. Smit bezoekt Ent in zijn werkplaats om de fijne kneepjes van het vak te leren. Smit is machinebankbewerker, maar zit thuis vanwege astma. De maquette is echt zijn levenswerk geworden: tien jaar lang werkte hij hieraan met veel gevoel voor techniek en precisie. Zijn werkplaats was in het buitenmuseum, op de zolderkamer van de kapper. De 3,5 x 5 meter grote maquette bevat alle bouwwerken die in het buitenmuseum terug te vinden zijn; van de kalkovens tot de molen en van de muziekkapel tot de brug van Jorwerd. Daarnaast is met de restauratie in 2023 het binnenmuseum toegevoegd, zodat het Zuiderzeemuseum compleet is. De houten maquette heeft ten gevolge van opgelopen waterschade 20 jaar opgeslagen gelegen in het depot van het Zuiderzeemuseum. Het 75-jarig jubileum was een mooie aanleiding om de restauratie en verlevendiging hiervan te realiseren.